Bezglutenowe zakupy – jak czytać etykiety?

W Polsce ponad 400 tysięcy osób zmaga się z celiakią lub innymi formami nietolerancji glutenu, dla których właściwe znakowanie produktów bezglutenowych to kwestia kluczowa dla zdrowia i bezpieczeństwa. Celiakia, jako choroba autoimmunologiczna, powoduje, że nawet najmniejsze ilości glutenu mogą uszkodzić jelito cienkie, co podkreśla znaczenie jasnych i czytelnych oznaczeń na opakowaniach. Umiejętność rozpoznawania tych oznaczeń oraz wiedza o tym, jak znaleźć gluten na etykiecie, pozwala osobom na diecie bezglutenowej dokonywać świadomych i bezpiecznych wyborów żywieniowych, minimalizując ryzyko poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Z tego artykułu dowiesz się:

Znakowanie produktów bezglutenowych – oficjalne oznakowania

Znakowanie żywności bezglutenowej to kluczowy element zapewniający bezpieczeństwo osobom cierpiącym na celiakię i innym osobom stosującym dietę bezglutenową. Dzięki odpowiedniemu etykietowaniu konsumenci mogą z łatwością zidentyfikować produkty, które są wolne od glutenu, i uniknąć ryzyka zdrowotnego związanego z jego spożyciem. Unia Europejska wprowadziła jasne regulacje w zakresie tego, jak oznaczone są produkty bezglutenowe, co umożliwia konsumentom dokonywanie świadomych wyborów zakupowych.

Znakowanie żywności bezglutenowej w świetle przepisów UE

Jak szukać glutenu na etykiecie? Produkt może być oznaczony jako 'bezglutenowy’, tylko jeśli zawiera mniej niż 20 mg/kg glutenu. Informacja ta musi być wyraźnie wskazana na opakowaniu, zazwyczaj w formie napisu: „bezglutenowy”, „produkt bezglutenowy”, „gluten free” lub równoważnym określeniu w innym języku UE. Tylko użycie oznaczenia „bezglutenowy” gwarantuje zgodność z przepisami i potwierdza brak przekroczenia dopuszczalnej ilości glutenu. Z kolei produkty zawierające od 20 do 100 ppm mogą być oznaczone jako „o bardzo niskiej zawartości glutenu”, jednak nie są one odpowiednie dla osób z celiakią.

Znak przekreślonego kłosa – międzynarodowy symbol bezpieczeństwa

Najbardziej rozpoznawalne znakowanie produktów bezglutenowych to znak przekreślonego kłosa. To międzynarodowy symbol zatwierdzony i nadzorowany przez AOECS (Association of European Coeliac Societies – Europejskie Zrzeszenie Stowarzyszeń Osób z Celiakią). Produkty oznaczone tym znakiem spełniają nie tylko normy zawartości glutenu poniżej 20 ppm, ale są również regularnie kontrolowane i audytowane pod kątem bezpieczeństwa procesu produkcji.

Warto pamiętać, że znak przekreślonego kłosa może różnić się nieco wyglądem w zależności od kraju lub producenta żywności bezglutenowej, ale zawsze oznacza zgodność z określonym standardem i daje konsumentowi pewność co do bezpieczeństwa produktu. Jest to szczególnie istotne dla osób z celiakią, dla których nawet śladowe ilości glutenu mogą wywołać niebezpieczną reakcję immunologiczną.

Jak znaleźć gluten na etykiecie – czytanie oznaczeń

Znakowanie żywności bezglutenowej polega na wyróżnianiu alergenów w składzie produktu. Oznacza to, że składniki takie jak pszenica, jęczmień, żyto, orkisz lub ich pochodne muszą być wyraźnie zaznaczone, najczęściej pogrubioną czcionką, wielkimi literami lub innym kolorem. Informacje te znajdują się zazwyczaj w pobliżu listy składników. Dla przykładu, jeśli produkt zawiera mąkę pszenną, zapis ten powinien wyglądać następująco: „mąka PSZENNA” lub „mąka pszenna”.

Ostrzeżenia o możliwych śladowych ilościach glutenu

Na etykietach wielu produktów można znaleźć informacje takie jak: „może zawierać śladowe ilości glutenu” lub „wyprodukowano w zakładzie, w którym przetwarza się gluten”. Tego typu komunikaty oznaczają, że produkt, mimo że nie zawiera glutenu jako składnika, mógł zostać zanieczyszczony w trakcie produkcji. Ostrzeżenia te pomagają konsumentom lepiej zrozumieć jak znaleźć gluten na etykiecie i ocenić potencjalne ryzyko. Zjawisko to nazywane jest zanieczyszczeniem krzyżowym, które może być niebezpieczne dla osób z celiakią.

Z tego względu warto wybierać wyłącznie pieczywo bezglutenowe opatrzone oficjalnym znakiem, takim jak znak przekreślonego kłosa, który świadczy o spełnieniu restrykcyjnych norm dotyczących zawartości glutenu (poniżej 20 ppm).

Znakowanie produktów bezglutenowych – praktyczne wskazówki

Wiesz już, jak oznaczone są produkty bezglutenowe. Gdzie ich szukać? Najbezpieczniejszą opcją na zakupy są specjalistyczne sklepy z żywnością bezglutenową. Tego rodzaju punkty sprzedaży często współpracują z producentami monoprodukcyjnymi, czyli takimi, którzy produkują wyłącznie żywność bezglutenową. Dzięki temu ryzyko zanieczyszczenia krzyżowego jest znacznie niższe. Dodatkowo personel takich sklepów zwykle zna potrzeby osób z celiakią i służy pomocą w doborze odpowiednich produktów.

W ostatnich latach również duże sieci handlowe zaczęły wprowadzać specjalne działy z oznaczoną żywnością bezglutenową. Warto zwracać uwagę na znakowanie żywności bezglutenowej, najczęściej poprzez oficjalny napis „bezglutenowy” lub znak przekreślonego kłosa, który świadczy o spełnieniu europejskich norm jakości. Przy zakupach w supermarketach należy jednak zachować większą ostrożność i zawsze dokładnie analizować skład.

Produkty naturalnie bezglutenowe – bezpieczne podstawy diety

Oprócz tego, jak szukać glutenu na etykietach, warto znać produkty naturalnie pozbawione glutenu, które stanowią fundament bezpiecznego jadłospisu. Należą do nich:

  • świeże owoce i warzywa,
  • surowe mięso i ryby,
  • jaja i mleko,
  • ryż, kukurydza, gryka, amarantus, proso, sorgo.

Wszystkie te produkty, jeśli kupowane w nieprzetworzonej formie, są bezpieczne dla osób na diecie bezglutenowej. Należy jednak zachować ostrożność przy zakupie ich przetworzonych wersji, np. konserw czy gotowych dań, które mogą zawierać dodatki do żywności dozwolone na diecie bezglutenowej tylko warunkowo, o ile nie zawierają ukrytego glutenu.

Coraz więcej osób poszukuje także specjalistycznych produktów, takich jak chleb bezglutenowy, bułki bezglutenowe, mąka bezglutenowa czy makaron bezglutenowy, które stanowią bezpieczną alternatywę dla tradycyjnych wyrobów zawierających gluten. Warto pamiętać, że płatki owsiane bezglutenowe to również produkt, który musi być odpowiednio certyfikowany, ponieważ zwykły owies często jest zanieczyszczony glutenem. Przekąski bezglutenowe, takie jak chipsy, krakersy czy batoniki, również wymagają szczególnej uwagi przy zakupie.

Podsumowanie

Znakowanie produktów bezglutenowych to kluczowy element bezpieczeństwa osób z celiakią – zgodnie z przepisami, takie produkty muszą zawierać mniej niż 20 mg/kg glutenu. Najbardziej wiarygodne oznaczenia to przekreślony kłos oraz napis „bezglutenowy”. Wiedza o tym, jak szukać glutenu na etykietach i rozpoznawać ukryte źródła glutenu pozwala na świadome i bezpieczne zakupy. Choć regulacje znacznie ułatwiają życie, nadal warto zachować czujność i śledzić najnowsze badania oraz rekomendacje specjalistów. Zachęcamy do rozwijania tej wiedzy i dzielenia się nią z innymi – razem możemy wspierać lepsze oznakowanie produktów i edukację na temat diety bezglutenowej. Sprawdź ofertę Incola i zadbaj o zdrowie swoje i swoich bliskich!